Vervolg artikel:
Penders, Jean, "Wie weet is het halve werk al gedaan.
Wordt het Utrechts Documentatiesysteem een nationaal kennisinstituut?".
Omdat de papieren vorm in toenemende mate als een beperking gevoeld werd in het licht van de geschetste ontwikkeling, is nu een begin gemaakt met een ontsluiting via internet op www.documentatie.org. Was de papieren vorm al onconventioneel, de digitale vorm is een buitengewoon eigen-wijze site. Omdat de dikke encyclopedie nog steeds goed bevalt, is niet gekozen voor een variant op een bestaand digitaal systeem, maar iets nieuws ontwikkeld. De voordelen van het bladeren in klappers dienden daarbij behouden te blijven en toch moesten de vele extra mogelijkheden van de automatisering in te passen zijn. Het eerste resultaat van deze ontwikkeling, die enkele jaren gekost heeft, wordt nu gepresenteerd.
De opzet
Het doel van de site documentatie.org is het gestructureerd aanbieden van, dan wel de weg wijzen naar antwoorden in woord en beeld op vragen de monumentenzorg betreffende, in de ruimste betekenis van het woord. Tot de doelgroep behoort zowel de leek als de vakman. Het gaat om het hele spectrum, van het wekken van belangstelling tot het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek.
De eerste stap van een zoektocht op internet is het bedenken van een bruikbaar trefwoord. De meeste mislukte surftochten zijn niet het gevolg van het ontbreken van de gezochte informatie maar van het op de ‘verkeerde’ plaats stellen van de ‘verkeerde’ vraag. Het adres Oudegracht 99 te Utrecht biedt geen ingang op diverse sites tot de daar wel aanwezige
afbeeldingen of literatuurverwijzingen. Ook Huis Oudaan is verkeerd gegokt: alleen Oudaen helpt in die sites verder. Alleen moet de doorzetter, die uiteindelijk een literatuurlijst te pakken heeft, er zelf op bedacht zijn dat een deel van de gevonden informatie een kasteeltje te Breukelen betreft. Het UDS echter helpt bij al deze ingangen wel verder en waarschuwt ook voor de laatst genoemde valkuil. Heemstede is niet alleen de naam van een kasteel bij Houten, maar ook een nogal onbekende officiële plaatsnaam aldaar, niet te verwarren met die in Noord-Holland. Ook Harderwijk is trouwens een plaatsnaam in Noord-Holland. Wie in de monumentenliteratuur Heikant tegenkomt, moet niet denken dat snel in de atlas te kunnen vinden: de plaatsnaam komt nu nog twintig keer voor in Nederland. Het UDS geeft ze allemaal, met coördinaten, de gemeente en de juiste bladzijde in de topografische atlas 1:25.000. Ook de juiste locatie van “Heikanten”, die nu geen officiële plaatsnaam meer zijn, is aangegeven.
Wanneer een zoektocht dreigt vast te lopen biedt de verfijning of verruiming van de zoekterm vaak de oplossing. Hoewel het UDS bepaald geen UDC is, past het ‘stamboom-denken’ van de Universele Decimale Classificatie binnen het raamwerk van het UDS. Via overkoepelende begrippen terug ‘surfend’ naar onderdelen van een grotere eenheid, verwijst alles binnen het UDS naar alles. Zo leidt Rijn, via Rijnhout naar hout, houtconstructie, kap, spant, korbeel, telmerk, merkteken, steenhouwersmerk, natuursteen, tufsteen, Rijntol weer naar de Rijn, en onderweg heeft men dan heel wat gezien.
Zie verder volgende kaart